Het opstellen van een eenvoudig document bij de notaris blijkt in 2025 een verrassend krachtige manier om erfkosten voor families te verminderen. Met slimme keuzes rondom een testament en de juiste estateplanning kunnen erfgenamen aanzienlijk besparen op erfbelasting. Dit biedt niet alleen financiële voordelen, maar zorgt ook voor duidelijkheid en rust in emotioneel beladen tijden rondom het overlijden van een dierbare.
Erfbelasting verminderen door slim testament
In Nederland wordt de erfbelasting berekend per erfgenaam. Dit betekent dat het verdelen van een erfenis over meerdere personen onverwacht grote besparingen kan opleveren. Door simpelweg meer erfgenamen toe te voegen aan een testament, kunnen families in 2025 met gemak tientallen procenten minder erfbelasting betalen. Stel bijvoorbeeld dat een erfgenaam zijn erfenis deelt met meerdere kleinkinderen, dan kan elke kleinkind afzonderlijk profiteren van een vrijstelling. Hierdoor daalt het te belasten bedrag ingrijpend. Dit principe zorgt voor een natuurlijke spreiding van erfbelasting en is legaal en eenvoudig toepasbaar in de notariële praktijk.
Een concreet voorbeeld illustreert hoe krachtig deze methode is: twee zussen met ieder een erfenis van €10.000 betalen samen erfbelasting over een groot deel van hun aandeel. Wanneer dezelfde erfenis echter verdeeld wordt over zes erfgenamen – waaronder de zussen en hun kinderen – wordt de totale erfbelasting ruimschoots gehalveerd. Dit komt door de multiple vrijstellingen, die per persoon gelden. Families die een ingewikkelde erfenis verwachten, kunnen aanzienlijk profiteren van deze strategie door tijdig hun testament aan te passen bij de notaris.
De rol van de verklaring van erfrecht bij erfafwikkeling
De verklaring van erfrecht is een cruciaal document dat een notaris opstelt om de erfgenamen en hun rechten officieel vast te leggen. Dit document is vaak noodzakelijk om bankrekeningen te openen, onroerend goed te verkopen of andere nalatenschapszaken af te handelen. In 2025 is het niet uitzonderlijk dat deze verklaring meerdere weken nodig heeft om opgemaakt te worden, afhankelijk van complexiteit en medewerking van erfgenamen.
Banken, verzekeraars en pensioenfondsen vragen vrijwel altijd om een verklaring van erfrecht, zodat zij zeker weten dat zij correcte betalingen aan de rechtmatige erfgenamen doen. Wanneer er sprake is van onroerende goederen of een boot, zorgt deze verklaring ervoor dat de erfgenamen als eigenaar kunnen worden ingeschreven bij het Kadaster. Bovendien kan de verklaring de rust in families bevorderen door onduidelijkheid over het erfrecht weg te nemen en het afwikkelingsproces te stroomlijnen.
Partnervrijstelling als sleutel tot kostenbesparing
Bij het overlijden van de eerste partner in een huwelijk of geregistreerd partnerschap kan de erfbelasting al snel oplopen, vooral bij grotere vermogens. Gelukkig biedt de Nederlandse wetgeving de partnervrijstelling, een krachtige regeling die in 2025 tot maximaal honderden duizenden euro’s aan vrijstelling kan leiden. Dit betekent dat de langstlevende partner een groot deel van het vermogen kan erven zonder directe erfbelasting te betalen.
Toch ontstaat er vaak een geldvordering ten gunste van de kinderen, die pas bij het overlijden van de langstlevende opeisbaar wordt. Deze vordering zorgt wel voor erfbelasting op het moment van het eerste overlijden, maar dan meestal tegen een relatief laag bedrag. Door een speciale clausule in het testament, het zogenaamde ‘opvullegaat’, kan de langstlevende partner deze vordering verhogen waardoor de erfbelasting bij het eerste overlijden nog verder daalt.
Deze slimme planning verlicht de financiële druk op het moment van het eerste overlijden, maar zorgt er ook voor dat de totale erfbelasting over beide erfenissen lager uitvalt als er op tijd schenking wordt gedaan. Zo biedt deze benadering een combinatie van rust én een aanzienlijke kostenbesparing voor alle betrokkenen.
Jaarlijkse schenkingen om erfbelasting te beperken
Naast testamentaire aanpassingen vormt het jaarlijks schenken aan kinderen een effectieve manier om erfbelasting te beperken. De Nederlandse wet kent een jaarlijkse schenkingsvrijstelling, die in 2026 bijvoorbeeld €6.908 bedraagt per kind. Door elk jaar dat bedrag aan kinderen te schenken, wordt het erfenisbedrag verlaagd dat op het moment van overlijden wordt belast.
Interessant is dat de belastingtarieven voor schenkbelasting en erfbelasting min of meer gelijk lopen, waardoor het gebruik van jaarlijkse schenkingen perfect aansluit op de strategie om binnen de lagere belastingschijven te blijven. Zelfs grotere schenkingen kunnen volgens recente estateplanning-methoden voordelig zijn door optimaal gebruik te maken van vrijstellingen en eerste tariefschijven.
Gezinnen met meerdere kinderen kunnen op deze manier jaarlijks duizenden euro’s aan erfbelasting besparen. Wanneer deze tactiek gecombineerd wordt met een doordacht testament, ontstaat een robuust financieel voordeel zonder de noodzaak voor complexe juridische constructies.
Tarieven notaris voor verklaring van erfrecht en kostenbesparing
De kosten voor het opstellen van een verklaring van erfrecht variëren aanzienlijk per situatie en notaris. In 2025 liggen de tarieven tussen circa €349 en €1.265, afhankelijk van de complexiteit van de nalatenschap en het aantal erfgenamen. Voor eenvoudige situaties met één erfgenaam kunnen de kosten aan de lager kant uitvallen.
Het vergelijken van notarisprijzen is daarom verstandig. Een lagere vergoeding betekent vaak niet automatisch mindere kwaliteit, maar kan een flinke besparing opleveren. Bovendien vallen de kosten voor de notaris en de verklaring van erfrecht vaak onder de kosten van de nalatenschap, waardoor erfgenamen deze niet altijd zelf direct uit eigen zak hoeven te betalen.
| Notariskosten verklaring van erfrecht | Omschrijving | Gemiddelde kosten (2025) |
|---|---|---|
| Eenvoudige verklaring | Situaties met beperkte erfgenamen, geen conflicten | €349 – €600 |
| Complexere gevallen | Meerdere erfgenamen, conflicten of buitenlandse nalatenschappen | €600 – €1.265 |
| Extra diensten | Inschrijving Kadaster, advies over estateplanning | Afhankelijk van opdracht |
Door slim gebruik te maken van de notariële adviezen en planning kunnen families niet alleen erfkosten sterk beperken, maar ook tijd winnen in het afwikkelingsproces van de erfenis. In het licht van toenemende complexiteit in nalatenschappen is professioneel advies een waardevolle investering.
